Trở thành một hiện tượng “con gà đẻ trứng vàng”, nhiều người ham làm giàu lao vào “lan đột biến” như thiêu thân. Thậm chí bán hết nhà cửa, vốn liếng để có thể sở hữu những cành lan quý hiếm, đột biến với khát vọng ăn xổi dù không hiểu gì về loại cây này. Từ đó trên thị trường xuất hiện những giao dịch lớn xoay quanh lan đột biến, tạo ra cơn sốt ảo.

Trong đơn tố cáo gửi cơ quan chức năng, anh Trần Tuấn S. (sinh năm 1979) trú tại huyện Thạch Thất, Hà Nội cho biết cách đây khoảng 3 tháng, anh mua lan tại các nhà vườn ở nhiều địa bàn nổi tiếng về cây cảnh trên cả nước 

Sau khi giao dịch, anh S. về kiểm tra lại cây thấy không đúng như thỏa thuận. Anh tìm đến các nhà vườn để trả cây đòi tiền nhưng chủ vườn đều đã cao chạy xa bay, khoá tài khoản Facebook, tắt điện thoại liên lạc.

Tìm hiểu kỹ, anh mới biết hầu hết những người này đều đi thuê vườn để giao dịch lan. Đến khi đã lừa được tiền của nạn nhân, họ bỏ trốn, chỉ còn lại vườn trống.

Hay với trường hợp của ông Hoàng Văn Q, là một người chơi lan lâu năm, hầu hết những giò lan ông mua chỉ dưới 2 triệu đồng. Mãi cho đến khoảng giữa năm 2022, sau một thời gian tìm hiểu, ông Q đặt mua cây lan đột biến đầu tiên trên Facebook với giá 80 triệu đồng. 

Chỉ vài ngày sau đó, đã có người trả giá giò lan này của ông là 120 triệu đồng. Nhận thấy tiền lãi từ việc bán lan đột biến sang tay gấp nhiều lần lương hưu nên sau đó ông đã giao dịch “lướt sóng” thêm nhiều lần.

Cho đến cuối năm 2022, ông Q bắt đầu nhận thấy cây lan mà ông nhận được có nhiều điểm khác thường, không giống với lan mua trên livestream. Trong vòng 1 tuần, hàng loạt người mua lan đột biến của ông đồng loạt gọi điện thông báo nghi ngờ cây ông bán là giả và yêu cầu ông hoàn trả tiền. 

Lúc này, ông Q cố gắng liên hệ với người bán nhưng không được. Theo ông Q, tổng số tiền mua lan ông chuyển vào tài khoản của người bán đã lên tới là 4 tỷ đồng.

Để khắc phục hậu quả, ông N. sau đó phải “cắm” giấy tờ nhà, mượn tiền anh em họ hàng để trả cho khách và ôm về những giò lan “dởm”.

Thông thường, các đối tượng lừa đảo thường giở thủ đoạn thông qua mạng xã hội như Facebook, Zalo… rao bán lan đột biến.

Sau khi thỏa thuận về giá mua bán và địa điểm giao dịch, người mua sẽ mang cây lan chưa nở về tự chăm sóc hoặc gửi lại vườn lan của người bán để nhờ chăm sóc. Sau một thời gian chăm sóc, cây lan nở ra không đúng chủng loại đã giới thiệu theo thỏa thuận ban đầu nên người mua liên hệ, tìm gặp người bán để đòi bồi thường thì không liên lạc được hoặc người bán không có khả năng trả lại tiền…

Nói về tình trạng lừa đảo trong giao dịch lan đột biến, Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Trần Duy Quý, Chủ tịch Hội hoa lan Việt Nam từng trả lời báo chí: “Không thể phát hiện hay phân biệt lan đột biến với lan thường qua các kie  còn được hiểu là cây con. Mọi kie giống nhau, chỉ khi ra hoa mới biết đó có phải lan đột biến hay không”.

Bên cạnh đó, cơ quan công an cũng cho biết hầu hết các giao dịch mua bán, chuyển nhượng lan đột biến diễn ra tự phát, chủ yếu dựa vào cam kết, thỏa thuận miệng với các cá nhân không có đăng kí kinh doanh, không kê khai thuế, không hợp đồng, hóa đơn chứng từ,...dẫn đến khó khăn trong việc xác minh, sử lý.

Vì thế người dân cần chủ động ý thức nâng cao cảnh giác, bình tĩnh trước làn sóng lan đột biến.

Không nên sa đà nếu không thực sự biết về loại hoa này nhằm tránh rơi vào tình cành tiền mất tật mang